Spis treści
Budynki odpowiadają za około jedną trzecią wszystkich emisji gazów cieplarnianych i zużywają około 40% całej dostępnej energii. Dlatego już od dawna inwestujemy w bardziej zrównoważone i energooszczędne budownictwo.
To przejście na bardziej ekologiczne budownictwo jest podyktowane nie tylko presją ze strony branży, ale wynika również z globalnych megatrendów, takich jak wzrost populacji, urbanizacja, coraz wyższy standard życia. To stwarza konieczność łagodzenia skutków zmian klimatycznych i efektywniejszego gospodarowania zasobami naturalnymi Ziemi, tak aby wystarczyły one dla przyszłych pokoleń. Musimy w tym celu odejść od modelu gospodarki tworzącej odpady i przyjąć podejście bardziej zrównoważone.
W branży budowlanej te szlachetne deklaracje zaowocowały konkretnymi działaniami. Opracowano systemy certyfikacji ekologicznej LEED i BREEAM, które w praktyce ułatwiają pomiar, weryfikację i porównywanie efektywności środowiskowej różnych obiektów.
Zrównoważone budynki — dobre dla zdrowia, gospodarki i środowiska
Jednym z celów zrównoważonego budownictwa jest tworzenie obiektów zdrowych i trwałych. Rozbiórka budynku zawsze jest obciążeniem dla środowiska, dlatego należy stawiać na te materiały i metody budowlane, które zapewniają obiektom dłuższą żywotność.
Budownictwo ekologiczne jest zatem korzystna dla właścicieli nieruchomości: obiekty wolniej tracą swoją wartość, mogą dłużej służyć użytkownikom, są tańsze w utrzymaniu, a często ich wartość na rynku wtórnym rośnie.
Produkty o minimalnej emisji zapewniają wysoką jakość powietrza w pomieszczeniach, co przekłada się na dobre samopoczucie użytkowników obiektu. W wielu krajach europejskich, gdzie problem złej jakości powietrza w pomieszczeniach występuje od dawna, produkty te pozwalają zyskać realną przewagę nad konkurencją.
Farby i powłoki odgrywają ważną rolę w budownictwie ekologicznym
Tikkurila chce przyczyniać się do promowania idei zrównoważonego rozwoju i budownictwa ekologicznego, dlatego angażujemy się w realizację celów międzynarodowej rady ds. zielonego budownictwa (Green Building Council). W niniejszej publikacji informujemy, które rodzaje farb i powłok spełniają wymagania budownictwa opartego na zasadach zrównoważonego rozwoju.
Część 1: Dekada zielonego budownictwa
Budownictwo oparte na zasadach zrównoważonego rozwoju, czyli zielone budownictwo, nie jest nowym pomysłem. Pierwsze na świecie narzędzie do oceny wydajności ekologicznej budynków (BREEAM) wprowadzono już w 1990 r.
Tikkurila wprowadziła na rynek swoją pierwszą farbę wodorozcieńczalną około 70 lat temu. Mamy dziś w ofercie ponad 300 produktów, które otrzymały międzynarodowe lub krajowe etykiety ekologiczne, oznakowania dotyczące alergii i astmy lub klasyfikację M1 zapewniającą niski poziom emisji. Chcemy być awangardą sektora zielonego budownictwa jako dostawca farb i powłok, które są przyjaźniejsze dla środowiska, a także zdrowia i bezpieczeństwa użytkowników obiektów.
Ale przepisy i kryteria środowiskowe ulegają ciągłym zmianom, a ich interpretacja bywa trudna. Dlatego chcemy w tym zakresie zaoferować naszym klientom jak najlepszą pomoc.
Na tej stronie staraliśmy się skompilować możliwie kompletny poradnik wyboru produktów malarskich w oparciu o certyfikaty ekologiczne – i pokazać, jak poszczególne farby spełniają wymagania zielonego budownictwa.
Część 2: Czym różnią się klasyfikacje środowiskowe LEED i BREEAM?
Wybór farby lub powłoki spełniających wymogi zielonego budownictwa zawsze zależy od lokalizacji i używanego certyfikatu ekologicznego. W Europie najczęściej stosowane są certyfikaty LEED i BREEAM.
Wszystkie systemy certyfikacji ekologicznej mają na celu zapewnienie odpowiedzialnego, przyjaznego środowisku i niskoemisyjnego budownictwa, ale nie są one jednakowe.
W tabeli poniżej wymieniono główne różnice i podobieństwa między dwoma najczęściej używanymi certyfikatami ekologicznymi.
LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) | BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method) | |
| W użyciu od | 1998 | 1990 |
| Kraj pochodzenia | USA | Wielka Brytania |
| W skrócie | LEED jest najpowszechniej stosowanym na świecie systemem certyfikacji zielonego budownictwa. Aby uzyskać certyfikat, budynek musi spełniać pewne minimalne wymagania. | BREEAM jest wiodącym systemem klasyfikacji ekologicznej w Europie. Jego celem jest zminimalizowanie wpływu budownictwa na środowisko. |
| Oceniane kategorie | Wykorzystanie terenu Zużycie wody Zużycie energii i emisje Materiały i zasoby budowlane Wnętrza i innowacyjny design | Zarządzanie projektami Zużycie energii Zdrowie i dobre samopoczucie Transport Zużycie wody Wykorzystanie materiałów Utylizacja odpadów Wykorzystanie terenu i wpływ na bezpośrednie otoczenie Zanieczyszczenie |
| Rodzaje budynków | Najodpowiedniejsze obszary zastosowań: Biura
Podsystemy do różnych typów projektów: Noclegi Budynki mieszkalne | Zastosowania: Szkoły Również do prac renowacyjnych. Możliwość dostosowania do wszystkich rodzajów budynków. |
| Skala ocen | Certyfikat Srebrny Złoty Platynowy | Dostateczny Dobry Bardzo dobry Doskonały Wybitny |
| Zatwierdzenie | W systemie LEED zespół projektowy sam zbiera wymagane dokumenty, a następnie przekazuje je do USGBC (U.S. Green Building Council) celem ewaluacji. Wniosek o certyfikację jest sprawdzany i przyznawany przez GBCI (Green Building Certification Inc.), nadzorowaną przez USGBC. | System BREEAM wymaga, aby w projekt zawsze zaangażowany był rzeczoznawca BREEAM posiadający odpowiednie kwalifikacje. Rzeczoznawca weryfikuje, czy wszystkie wymogi projektu zostały spełnione. |
| Dokumentacja | Zespół projektowy ma do wykonania sporo pracy związanej z dokumentami. | Formalności jest mniej niż w przypadku systemu LEED, a dokumentacją zajmuje się rzeczoznawca, a nie zespół projektowy. |
| Wskaźniki | Na podstawie normy ASHRAE (American Society of Heating, Refrigerating and Air Conditioning Engineers). | Do pomiaru emisji dwutlenku węgla (celem jej ograniczenia). |
| Zalety | Wspólne kryteria na poziomie globalnym, co ułatwia dokonywanie porównań. | Wskaźniki opracowane z myślą o warunkach europejskich mogą być łatwo stosowane również w Finlandii. |
| Wady | Wiele wymagań oparto na zasadach amerykańskich, ale w przypadku niektórych wymagań można stosować zasady obowiązujące w Europie. | Stosowany nie tak szeroko jak system LEED, co ogranicza możliwości porównań. |
| Uwaga dotycząca powłok | Szukaj produktów o minimalnej zawartości i emisyjności LZO. | Szukaj produktów z klasyfikacją emisji M1 i niską zawartością LZO. |
| Więcej | https://new.usgbc.org/leed | www.breeam.org/ |
Część 3: Które cechy decydują o tym, że dany produkt nadaje się do zastosowań w zielonym budownictwie?
Niska emisyjność i wysoka trwałość, to dwie najważniejsze cechy produktów spełniających wymagania zielonego budownictwa. Ponieważ każde ponowne malowanie dodatkowo obciąża środowisko, długi okres między renowacjami farby zwiększa wartość produktu.
Certyfikaty ekologiczne kładą również nacisk na niską zawartość LZO i emisyjność wpływającą na jakość powietrza w pomieszczeniach. Innymi słowy, aby spełnić kryteria certyfikatów ekologicznych, zawartość LZO i emisyjność produktów lakierniczych powinny być jak najmniejsze.
Nie istnieją żadne uniwersalne wytyczne dotyczące zawartości lub emisyjności LZO, ponieważ kryteria różnią się w zależności od lokalizacji i systemu certyfikacji ekologicznej. Więcej informacji na ten temat znajdziesz poniżej.
Farby niskoemisyjne są lepsze dla zdrowia i środowiska
Jedną z najczęściej stosowanych klasyfikacji emisji w sektorze materiałów budowlanych jest klasyfikacja M1, opracowana i opublikowana w 1996 roku przez fińskie towarzystwo Sisäilmayhdistys (zajmujące się jakością powietrza we wnętrzach i sprawami klimatu). Określa ona wartości graniczne emisji lotnych związków organicznych (VOC), formaldehydu i amoniaku.
Jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o produktach M1 i o ich roli w rozwoju zrównoważonego budownictwa, odsyłamy do naszego artykułu, w którym opisujemy M1 jako narzędzie do zapewnienia zrównoważonego i zdrowego środowiska w pomieszczeniach.
Dlaczego na pojemnikach z farbą lub powłoką nie może być po prostu napisane LEED lub BREEAM?
Certyfikaty LEED i BREEAM są przyznawane budynkowi lub osiedlu mieszkaniowemu, a nie pojedynczemu produktowi budowlanemu. Z tego względu logo LEED lub BREEAM nie mogą być po prostu umieszczone na pojemniku z farbą.
W arkuszu danych technicznych produktu może być jednak umieszczona informacja, że farba lub powłoka są zgodne z wymaganiami systemu certyfikacji ekologicznej LEED v4 (w przypadku projektów realizowanych poza USA zgodnie z zatwierdzonymi metodami) oraz systemów BREEAM, BREEAM-SE i BREEAM-NOR.
Kolejnym wyzwaniem są zmieniające się kryteria projektów realizowanych zgodnie z założeniami zielonego budownictwa. Na przykład wymagania w systemie certyfikacji ekologicznej BREEAM różnią się w zależności od projektu. To znaczy, że kryteria mogą być różne w zależności od tego, czy chodzi o:
- nowy budynek,
- budynek już użytkowany, lub
- budynek, który ma być poddany renowacji.
Dlatego podanie uniwersalnych wytycznych nie jest możliwe.
W celu uzyskania fachowej porady przy wyborze farb i powłok należy zwrócić się do konsultanta ds. certyfikacji ekologicznej danego projektu budowlanego, który przeprowadzi konsultacje z projektantami i wykonawcami. Gdy znane są konkretne kryteria, Tikkurila chętnie pomoże w wyborze właściwego produktu.
Jak rozwiązania do zabezpieczania powierzchni pomagają w poprawie właściwości ekologicznych budynku
Farby i powłoki, które zapewniają trwałość, wysoką jakość powietrza w pomieszczeniach i właściwości odbijania ciepła, mogą zapewnić przewagę konkurencyjną podczas projektowania budynku zgodnego z wymaganiami systemów certyfikacji ekologicznej LEED, BREEAM, RTS, WELL i innych.
Wybór farby lub powłoki spełniających wymagania zielonego budownictwa zawsze zależy od lokalizacji i stosowanego certyfikatu ekologicznego: czy budynek jest nowy czy już istniejący, jaka wersja normy jest stosowana, itp.
Istnieją jednak pewne ogólne wytyczne, które pomagają w uzyskiwaniu punktów certyfikacyjnych w projektach budownictwa ekologicznego. Więcej informacji na ten temat można znaleźć w naszym artykule na temat tego, jak rozwiązania do zabezpieczania powierzchni pomagają w poprawie właściwości ekologicznych budynku
Część 4: Rozwój produktów z myślą o przyszłości
Grupa Tikkurila ma dziś w swojej ofercie ponad 300 produktów z etykietami ekologicznymi w systemach krajowych i międzynarodowych lub zgodnych z klasyfikacją niskoemisyjności M1 dla materiałów budowlanych.
Stale opracowujemy nowe produkty zgodnie z kierunkiem zmian w przepisach i kryteriach dotyczących etykiet ekologicznych i materiałów budowlanych. Tylko tak możemy zapewnić naszym klientom najlepszy poziom usług.
Zrównoważony rozwój i czyste powietrze w pomieszczeniach
Obecnie szczególnie ważną rolę odgrywa zrównoważony rozwój środowiska budowlanego oraz produkty pozwalające zapewnić dobrą jakość powietrza w pomieszczeniach. Dlatego też staramy się opracowywać trwałe produkty pozwalające zapewnić długi okres przed renowacją powłoki oraz jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne.
Dzięki aktywnemu rozwojowi produktów i bezkompromisowej kontrola jakości jesteśmy w stanie sprostać wymaganiom przemysłu zarówno teraz, jak i w przyszłości. Wierzymy, że aby realizować założenia zrównoważonego rozwoju musimy ciągle się rozwijać.
Nowa dekada zielonego budownictwa dopiero się zaczyna.
Chcesz dowiedzieć się więcej o ekologicznym budownictwie? Zamów nasz newsletter dla architektów i projektantów.
Część 5: Często zadawane pytania dotyczące zielonego budownictwa
Jeżeli potrzebujesz dodatkowych informacji, poniżej znajdziesz odpowiedzi na kilka często zadawanych pytań dotyczących budownictwa ekologicznego. A jeżeli nie znaleźć wśród nich odpowiedzi, których szukasz, skontaktuj się z nami! Zawsze chętnie służymy pomocą.
Jak mogę ustalić, które produkty spełniają wymagania mojego projektu?
Systemów certyfikacji ekologicznej LEED i BREEAM występują w kilku wersjach, które różnią się między sobą w zależności od kraju, cech lokalizacji oraz wymagań obiektu. To sprawia, że nie można podać uniwersalnych wytycznych w zakresie zalecanych produktów.
W praktyce wybór odpowiednich powłok do konkretnego zastosowania będzie zależał od lokalnych uwarunkowań. Można przyjąć ogólną regułę, by wybierać produkty o najniższej zawartości i emisyjności LZO, ale określenie uniwersalnych wskaźników w tym zakresie nie jest możliwe z powodów wskazanych powyżej.
Aby znaleźć wymagane wartości graniczne swojego projektu, skontaktuj się z konsultantem ds. certyfikacji ekologicznej, który nadzoruje Twój projekt. Osoba ta będzie miała dostęp do bazy danych powłok niskoemisyjnych, w której znajdują się również odpowiednie produkty Tikkurila.
Jakie wymagania obowiązują w zakresie zawartości i emisyjności LZO?
Emisje lotnych związków organicznych (LZO) przyczyniają się do powstawania ozonu w niższych warstwach atmosfery.
W zależności od systemu certyfikacji środowiskowej należy określić zawartość LZO w produkcie na podstawie obliczeń lub według normy ISO 11890-2:2006 przy użyciu chromatografii gazowej i zapewnić, że zawartość ta jest zgodna z limitami określonymi w załączniku II do fazy II dyrektywy 2004/42/WE lub w systemie certyfikacji ekologicznej.
Niektóre systemy certyfikacji ekologicznej określają limity emisji związków lotnych przez produkty lakiernicze. Odpowiednie związki lotne, ich limity i czas pomiaru emisji różnią się w zależności od wersji systemu certyfikacji ekologicznej, dlatego o pomoc w doborze odpowiedniego produktu warto poprosić eksperta Tikkurila.
Najpierw jednak skontaktuj się z konsultantem ds. certyfikacji ekologicznej projektu, aby ustalić ewentualne ograniczenia w związku z używaniem produktów.
Jakie połączenie produktów zabezpieczających i lakierniczych jest najlepsze do mojej lokalizacji?
Odpowiednie połączenie produktów zabezpieczających i lakierniczych zawsze zależy od wymagań konkretnego projektu i systemu klasyfikacji ekologicznej, w którym jest realizowany (LEED, BREEAM, RTS lub Nordic Swan Ecolabel). Różne certyfikaty klasyfikacji ekologicznej budynku koncentrują się na różnych aspektach produktów, a zatem „właściwy produkt” zależy od konkretnej lokalizacji.
Niektóre systemy klasyfikacji ekologicznej zawierają na przykład wymagania w zakresie szpachlówki nakładanej pod warstwę farby, podczas gdy inne w ogóle o tym nie wspominają.
Zawartość związków chemicznych objętych ograniczeniami w lakierach również zależy od stosowanego systemu klasyfikacji ekologicznej. Niektóre systemy zakazują na przykład stosowania produktów zawierających bisfenol A, chrom, ołów lub kadm.
Dlatego wyłożenie uniwersalnych wytycznych nie jest możliwe, a odpowiednie produkty należy określić indywidualnie i w zależności od uwarunkować konkretnego projektu.
Czy produkt może mieć certyfikat LEED lub BREEAM?
O przyznanie certyfikatów LEED i BREEAM występuje się już na etapie budowy, a zatem produkty użyte do zbudowania obiektu nie mogą otrzymać certyfikatu. Produkt może natomiast spełniać wymagania określone w odniesieniu do grupy produktów w systemie certyfikacji ekologicznej, przy czym wymagania te są uzależnione od lokalizacji.
Jeśli produkt spełnia wymagania lokalizacji, zwykle wymagane jest oświadczenie podpisane przez producenta, stwierdzające ten fakt.
Jakie informacje należy przygotować przed skontaktowaniem się z ekspertem od powłok?
Aby ekspert pomógł Ci wybrać właściwy produkt, będą potrzebne następujące informacje:
Czy projekt jest realizowany w systemie LEED czy BREEAM?
Czy dostępne są instrukcje dla wykonawców lub architektów z określonymi wymaganiami dotyczącymi produktów lakierniczych?
Jeśli nie masz takich instrukcji, musisz ustalić szczegółowe wymagania dotyczące produktów lakierniczych w danym projekcie. Możesz w tym celu zwrócić się do konsultanta ds. certyfikacji ekologicznej projektu.
Gdy zdobędziesz wymagane informacje, chętnie pomożemy Ci wybrać odpowiedni produkt.
Służymy pomocą
Aby uzyskać najlepszą poradę przy wyborze farb i powłok, skontaktuj się z nami. Jeżeli znasz konkretne kryteria projektu, chętnie Ci pomożemy.
